Marijke Muoi in de Grote Kerk in Leeuwarden
Toneelvoorstelling in het kader van Leeuwarden-Fryslân culturele
hoofdstad van Europa 2018.
Onderdeel van Under de Toer: Verhalen die zich afspelen in
en bij kerken in Friesland.
Marijke Muoi, koosnaam van Maria Louise van Hessen-Kassel
(1688-1765), kijkt vanuit de hemel neer op wat er zich in augustus 1795
afspeelt bij de Grote Kerk. Marijke Muoi wordt gespeeld door Joke Tjalsma.
Donderdagavond 25 januari ben ik met een kennis naar de
try-out geweest.
Vol verwachting begeven we ons die avond naar de Grote Kerk
waar we in de Kosterij ontvangen worden door de dienaressen van Marijke Muoi.
We verwachten een geheimzinnig toneelstuk vol verrassingen. Direct bij aankomst is daar de eerste
verrassing: we worden gescheiden en komen
elk in een andere groep terecht. Dat is eerst even slikken als je
verwacht gezellig met z’n tweeën een avondje uit te gaan. Gelukkig ontdek ik in
mijn groep van 14 personen maar liefst drie bekende gezichten. We krijgen een koptelefoon
uitgereikt en precies half acht vertrekken we naar buiten. Aan de overkant van
de Kosterij wordt door “onze” dienares een verhaal voorgelezen. Daarna worden
we binnen gelaten in een van de huisjes. Het blijkt het huis te zijn van de
radicale doopsgezinde predikant Abraham Staal (gespeeld door Rogier in ’t
Hout). Al snel is het net alsof je echt in de tijd terug bent gegaan en voel je
je een aanhanger van deze Abraham Staal die graag de komende verkiezingen wil
winnen. We beloven dat we straks hard voor hem zullen roepen en juichen.
We worden door de dienares weer naar de Kosterij gebracht
waar we ons bij een deur in een rij opstellen, we moeten elkaar goed bij de
schouders vastpakken. De dienares gaat voorop en licht bij met een lantaarn. Ze
opent de deur en voetje voor voetje schuifelen we door een kerk die geheel in
duister is gehuld. Voor mij is het een geluk dat ik, dankzij mijn
rondleidingen, de kerk op mijn duimpje ken. Er klinken geheimzinnige geluiden
en in het midden van de kerk ontwaren we een enorme grote bal die als een
slinger van een uurwerk heen en weer gaat. Her en der ontdekken we de andere
groepen. We moeten ons opstellen in de buurt van de heen en weer slingerende
bal. Heel langzaam gaan de lichten in de kerk branden. Dan ontwaar je ook de 10
historische personen die rondom op het lage podium staan.
Abraham Staal komt weer bij ons, zijn aanhangers. Met hem
gaan we op pad en ontmoeten we de andere
figuren waaronder Eise Eisinga, Gerrit Paape, Roos Leefmans, Klaasje Abes
Kamstra en baron Rengers. We raken steeds verder verwikkeld in de revolutie en
zijn oprecht boos met Abraham als hij de verkiezingen niet heeft gewonnen.
De avond vliegt voorbij. Na afloop is er alle gelegenheid om
de spelers even te spreken. Mijn kennis kom ik ook weer tegen. Zij maakte deel
uit van de groep van baron Juckema van Burmania Rengers. Haar groep werd door
de baron ontvangen in de deftige bestuurskamer van het Nieuwe Stads- weeshuis
(nu natuurmuseum). We begrijpen nu ook waarom paren gescheiden worden. Je
beleeft nu elk het toneelspel op een heel andere manier en hebt na afloop veel
stof tot praten.
Dit belevenistheater kan ik iedereen aanraden. Je maakt zelf
deel uit van de voorstelling en maakt de acteurs van zeer nabij mee. Het stuk
zit knap in elkaar, het is een sterk staaltje timing. Je moet er wel rekening
mee houden dat je zo nu en even zit maar ook vrij veel staat en loopt. In het
bericht dat je een dag van tevoren ontvangt, staat dan ook dat je gemakkelijke
schoenen moet aantrekken, je de jas aanhoudt en geen handtas mee moet nemen.
Het lijkt mij zelfs leuk om nog een keer te gaan en dan in een groep van de
adel om de revolutie ook vanuit dat gezichtspunt te beleven.
Zin gekregen? Dan hoop ik dat je al kaartjes hebt gekocht,
ik lees net in de krant dat alle voorstellingen al uitverkocht zijn!
Anja Balt
